Παρέμβαση του Νίκου Βακιρλή: Μετακινήσεις σε μία σύγχρονη πόλη: περιβάλλον και ποιότητα ζωής

Ο Νίκος Βακιρλής, μέλος της ανεξάρτητης δημοτικής κίνησης «δήμος μπροστά» με κείμενο – παρέμβαση τοποθετείται σχετικά με το μέλλον των μετακινήσεων στον δήμος Λυκόβρυσης -Πεύκης

Η κλιματική αλλαγή αποτελεί, αναμφίβολα πλέον, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσειη ανθρωπότητασήμερα. Κυριολεκτικά όλος ο πλανήτης συμφώνησε και δεσμεύθηκε να κάνει ό,τι χρειαστεί για να την σταματήσεικαι ο καθένας μας μπορεί να συμβάλει στην προσπάθεια.Οι πόλεις και οι τοπικές κοινωνίες έχουν να παίξουν έναν σημαντικό ρόλο στο μέτωπο της κλιματικής αλλαγής,αγκαλιάζοντας και κάνοντας πράξη την μετάβασηστην βιωσιμότητα και την αειφορία σε όλα τα επίπεδα.Ένα από αυτά τα επίπεδα είναι οι μετακινήσεις.

Η Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα (ΒΑΚ) μπορεί να ακούγεται σαν ένας βαρετός τεχνικός όρος, είναι όμως ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης πόλης. Το νέο αυτό μοντέλο για τις αστικές και περιαστικές μετακινήσεις έχει ως επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Στοχεύει στην εύκολη προσβασιμότητα (περισσότεροι τρόποι να φτάσουμε στους προορισμούς μας), μειώνοντας ταυτόχρονα το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Πώς επιτυγχάνεται αυτό;με τηνελαχιστοποίηση των μετακινήσεων με αυτοκίνητο μέσα στην πόλη, και την αντικατάσταση τους με πιο οικολογικά, οικονομικά και ευέλικτα μέσα όπως το ποδήλατο, το βάδισμα και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Για να πειστούμε για το πόσο σημαντικό κομμάτι της σύγχρονής αστικής ανάπτυξης είναι η ΒΑΚ, αρκεί να δούμε πόσο ψηλά βρίσκεται στις προτεραιότητες σε διεθνές, κοινοτικό, εθνικό και τοπικό επίπεδο.

Τα οφέλη του νέου αυτού μοντέλου όμωςδεν περιορίζονται στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών. Αφήνοντας το αυτοκίνητο στο γκαράζ κερδίζουμε καλύτερη υγεία, περισσότερη ασφάλεια και λιγότερο θόρυβο,εξοικονομούμε χρήματα, μειώνουμε το στρες και βελτιώνουμε την διάθεση μας, κοινωνικοποιούμαστε περισσότερο και ανακτούμε τον δημόσιο χώρο που έχουμε στερήσει από τα παιδιά μας, υπό τον φόβο των αυτοκινήτων. Τα κέρδη σε ποιότητα ζωής είναι πολλαπλά καιεπιστημονικά τεκμηριωμένα.

Δυστυχώς, όμως, στον δήμοΛυκόβρυσης-Πεύκηςμέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει τα απαραίτητα βήματα προς την βιώσιμη κινητικότητα, όταν άλλοι ελληνικοίδήμοι βραβεύονται για τα επιτεύγματα τους. Για παράδειγμα, ο δήμος δεν έχει ακόμα αξιοποιήσει την χρηματοδότηση που έλαβε από τις αρχές του 2017 από το Πράσινο Ταμείο για την εκπόνηση Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότηταςούτε τα ευρήματα που προέκυψαν από το πρόγραμμα προώθησης της χρήσης ποδηλάτου που σχεδίασε και υλοποίησε το 2015 ο Σύνδεσμος για την Βιώσιμη Ανάπτυξη των Πόλεων (του οποίου μέλος είναι ο δήμος Λυκόβρυσης-Πεύκης).

Η πραγματικότητα μιλάει από μόνη της: αυτή την στιγμή η πόλη δεν έχει καθόλου ποδηλατοδρόμους, τα περισσότερα πεζοδρόμια είναι στενάκαι συχνά απροσπέλαστα, και η δημοτική συγκοινωνία υπολειτουργεί, λόγω χαμηλής συχνότητας δρομολογίων και μικρού αριθμού γραμμών. Αλλά και πέρα από την έλλειψη υποδομών, κανένα κίνητρο δεν προσφέρεται στους πολίτες για να προτιμήσουν εναλλακτικά μέσα μετακίνησης.Το αποτέλεσμα είναι η κυκλοφοριακή συμφόρηση και η ατμοσφαιρική ρύπανση να παραμένουνυπαρκτά προβλήματαγια την πόλη.

Η κίνηση «δήμος μπροστά» θέτει ως βασική προτεραιότητα της την ΒΑΚ. Η νέα δημοτική αρχή οφείλει, συμμετοχικά, να αναπτύξει ένα πλήρες Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας στα πλαίσια του οποίου θα εκπονηθούν οι απαραίτητες μελέτες από εξειδικευμένους επιστήμονες. Σε επίπεδο υποδομών, στόχος πρέπει να είναι κατασκευή δικτύου ποδηλατοδρόμων, διαπλατύνσεις πεζοδρομίων, χάραξη προστατευμένων διαβάσεων, πεζοδρόμων και άλλων δομών για πεζή μετακίνηση, η προσθήκη νέων γραμμών τοπικής συγκοινωνίας και η αύξηση της συχνότητας δρομολογίων, η κατασκευή χώρων πάρκινγκ αλλά και ζωνών ελεγχόμενης στάθμευσης. Τις υποδομές πρέπει να ακολουθήσει μία πολιτική πληροφόρησης, διαπαιδαγώγησης και ενθάρρυνσης.

Ο αρχικός αυτός σχεδιασμός θα έχει σαν γνώμονα την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα. Με άλλα λόγια, δεν μιλάμε απλά για πιο βιώσιμο, αλλά κυρίως για ένα αντικειμενικά πιο λειτουργικό σύστημα μετακινήσεων στην πόλη, για όλες τις ηλικιακές και κοινωνικές ομάδες.Στην συνέχεια, μπορούμε να πάμε ακόμα πιο μπροστά. Μπορούμε να πάρουμε πρωτοβουλίες στα πλαίσια ήδη υπαρχουσών δομών διαδημοτικής συνεργασίας, για την εγκατάσταση δικτύου κοινόχρηστων ποδηλάτων αυτόματης ενοικίασης. Μπορούμε να εφαρμόσουμε την πρακτική του «walkingschoolbus», του σχολικού λεωφορείου πεζών με τα ευεργετικά αποτελέσματα στην παιδική υγεία και ανάπτυξη.

Υπάρχουν πολλές δοκιμασμένες λύσεις και βέλτιστες πρακτικές.Εδώ και καιρό. Τώρα χρειάζεται και η θέληση να τις εφαρμόσουμε.

Νίκος Βακιρλής

Ανεξάρτητη δημοτική κίνηση Λυκόβρυσης-Πεύκης «δήμος μπροστά»

• Νίκος Βακιρλής: Γεννήθηκα το 1987 στην Θεσσαλονίκη αλλά έζησα το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου στην Πεύκη. Είμαι απόφοιτος της ελληνογαλλικής σχολής Saint Joseph και πτυχιούχος του τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 2011 έως το 2016 έζησα και δούλεψα στο Παρίσι. Εκεί απέκτησα μεταπτυχιακό και διδακτορικό στον τομέα της Βιοπληροφορικής και της Εξέλιξης από το πανεπιστήμιο Pierre et Marie Curie (νυν Πανεπιστήμιο της Σορβόννης). Τα τελευταία δύο χρόνια εργάζομαι ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Γενετικής του Trinity College Dublin στο Δουβλίνο, και από τις αρχές του 2019 θα εργάζομαι ως ερευνητικό προσωπικό στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.